Informacje na etykietach: rozmieszczenie, rozmiar, piktogramy

Rozporządzenie UE w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (CLP) weszło w życie 20 stycznia 2009 r. Opiera się ono na globalnie zharmonizowanym systemie klasyfikacji i oznakowania chemikaliów (GHS), opracowanym przez Organizację Narodów Zjednoczonych.

Etykieta produktu zaklasyfikowanego jako stwarzający zagrożenie musi posiadać oznakowanie zgodne z Rozporządzeniem CLP – piktogramy określające rodzaj zagrożenia, hasło ostrzegawcze, zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia i zwroty wskazujące środki ostrożności, odzwierciedlając przypisaną klasyfikację danej substancji lub mieszaniny.

Oznakowanie CLP: jak robić to dobrze?

Etykieta substancji lub mieszaniny niebezpiecznej musi być opracowana zgodnie z zasadami zawartymi w tytule III rozporządzenia CLP. Produkty chemiczne wprowadzane do obrotu muszą być oznakowane zgodnie z przepisami CLP, jeżeli:

-substancja lub mieszanina jest zaklasyfikowana jako stwarzająca zagrożenie;

- mieszanina, nawet nieklasyfikowana jako stwarzająca zagrożenie, jest wymieniona w art. 25 ust. 6 rozporządzenia CLP. W takim przypadku należy zastosować uzupełniające elementy etykiety określone w części 2 załącznika II, z podaniem identyfikatora produktu, nazwy i numeru telefonu dostawcy.

W artykule 32 rozporządzenia CLP odnaleźć można zasady regulujące rozmieszczenie informacji na etykiecie. Pewne dalsze szczegóły dotyczące układu elementów opakowania pozostawiono do decyzji osobie odpowiedzialnej za sporządzenie etykiety.

Piktogramy chemiczne, hasło ostrzegawcze, zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia (zwroty H) i zwroty wskazujące środki ostrożności (zwroty P) muszą być na etykiecie umieszczone razem - dostawca może natomiast sam wybrać układ piktogramów.

Zwroty H oraz zwroty P muszą być obowiązkowo zgrupowane razem. Dostawca może wybrać kolejność ich umieszczenia, a także wybrać, czy grupy te będą znajdować się po lewej lub po prawej stronie lub też w innym miejscu etykiety.

W przypadku gdy na etykiecie używany jest więcej niż jeden język, zwroty H i zwroty P w tym samym języku również muszą być zgrupowane razem. Jeśli dostawca musi użyć alternatywnych sposobów, aby spełnić warunki artykułu 31 CLP w odniesieniu do języka lub języków wymaganych w danym państwie członkowskim, może wybrać, czy zrobić to na opakowaniu zewnętrznym, zawieszanych metkach lub na etykietach rozkładanych.

Informacje uzupełniające, o których mowa w artykule 25, umieszcza się na etykiecie w części przeznaczonej na takie informacje, ale razem z innymi elementami oznakowania określonymi w artykule 17 ust. 1 lit. a)–g) rozporządzenia CLP. Dostawca może wybrać w jaki sposób oddzieli tą część. Może także zdecydować o umieszczeniu informacji uzupełniających w więcej niż jednym miejscu na etykiecie.

Elementy oznakowania muszą być łatwe do odczytania. Odstępy między znakami i rozmiar czcionki powinny być wystarczająco duże, ale proporcjonalne w stosunku do wymiarów etykiety. Musi być ona również trwale przytwierdzona do co najmniej jednej powierzchni opakowania substancji lub mieszaniny i umożliwiać odczytanie jej treści w poziomie.

Piktogramy chemiczne: rozmiar i umiejscowienie

Piktogramy określające rodzaj zagrożenia mają kształt rombu czyli kwadratu ustawionego na wierzchołku oraz posiadają czarny symbol na białym tle z czerwonym obramowaniem. Konkretny rodzaj czerwieni nie został określony w rozporządzeniu CLP, tak więc sporządzający etykietę może wybrać go według uznania.

Elementy etykiety, a w szczególności piktogramy określające rodzaj zagrożenia, muszą w wyraźny sposób odróżniać się od tła.

Każdy piktogram chemiczny musi zajmować co najmniej jedną piętnastą minimalnej powierzchni etykiety przeznaczonej na informacje obowiązkowe. Minimalna powierzchnia każdego piktogramu wskazującego rodzaj zagrożenia nie może być mniejsza niż 1 cm2.

Tabela 1.3 rozporządzenia CLP przedstawia minimalne wymiary piktogramów oraz etykiet:

Podsumowanie

Podstawową zasadą, jaką należy kierować się przy sporządzaniu etykiet produktów stwarzających zagrożenie jest przejrzystość informacji. Elementy oznakowania opakowań powinny być uporządkowane w sposób zapewniający ich łatwe odczytanie i co najważniejsze - zrozumienie. Zgodnie z zapisami rozporządzenia CLP nanosi się je w sposób nieusuwalny i wyraźny.