Rozporządzenie REACH - 5 najważniejszych faktów

Rozporządzenie REACH: 5 najważniejszych faktów, które trzeba znać

REACH czyli „Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals”, oznacza „rejestrację, ocenę i autoryzację chemikaliów”. Rozporządzenie REACH weszło w życie 1 czerwca 2007 roku. To najważniejsze narzędzie Unii Europejskiej wykorzystywane w celu właściwego zarządzania chemikaliami na poziomie wspólnotowym, krajowym, przedsiębiorstwa, a także konsumenckim.

Rozporządzenie REACH: co to?

Podstawę prawną stanowi Rozporządzenie (WE) nr 1907 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45 WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 9367/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE.

Rozporządzenie REACH zapewnia ochronę zdrowia ludzkiego i środowiska, a także wspiera rozwój alternatywnych metod oceny zagrożeń stwarzanych przez substancje.

Istotnym założeniem tego systemu jest zachęcanie do zastępowania substancji wzbudzających duże obawy substancjami lub technologiami mniej niebezpiecznymi. Kluczową rolę w koordynowaniu działań związanych z rozporządzeniem REACH odgrywa Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA).

Rozporządzenie REACH 5 najważniejszych rzeczy, które musisz wiedzieć

1. Rejestracja substancji

Substancje w ich postaci własnej, jako składniki mieszanin lub w wyrobach nie mogą być produkowane we Wspólnocie ani wprowadzane do obrotu, chyba że zostały wcześniej zarejestrowane. Proces rejestracji REACH zobowiązuje producentów oraz importerów chemikaliów do uzyskania właściwych informacji o substancjach i wykorzystanie ich do bezpiecznego zarządzania nimi.

Co ważne, rejestracja dotyczy substancji, które są produkowane lub importowane w ilości > 1 tony rocznie.

Niektóre substancje są zwolnione z rejestracji zgodnie z rozporządzeniem REACH. Ich wyłączenie wynika z tego, że regulowane są one innymi przepisami wspólnotowymi. Dotyczy to np. środków ochrony roślin, produktów biobójczych, produktów leczniczych, kosmetyków oraz dodatków do żywności lub pasz. Rejestracji nie podlegają również substancje pozyskiwane z przyrody, o ile są bezpieczne i nie zostały chemicznie zmodyfikowane.

2. Ocena

Celem analizy czy dana substancja stwarza zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub środowiska, Europejska Agencja Chemikaliów oraz państwa członkowskie oceniają informacje przesłane przez przedsiębiorstwa. Sprawdza się jakość i kompletność dokumentacji rejestracyjnej, a także ustala się konieczność przeprowadzenia badań.

Ocena skupia się na trzech obszarach:

Badanie propozycji przeprowadzenia badań przedłożonych przez rejestrujących;
Weryfikacja zgodności dokumentacji przedłożonej przez rejestrujących;
Ocena substancji.

Po dokonaniu oceny może okazać się, że rejestrujący muszą przedłożyć dodatkowe informacje na temat substancji.

3. Procedura zezwoleń

Procedura zezwoleń ma na celu zagwarantowanie, że ryzyko stwarzane przez substancje wzbudzające szczególne obawy (SVHC) jest właściwie kontrolowane, a także że są one zastępowane bezpieczniejszymi substancjami i technologiami.

Zezwolenia udzielane są na wniosek osób fizycznych lub prawych. W procedurze udzielania zezwoleń istotnym jest, aby korzyści społeczno-ekonomiczne wynikające z zastosowania substancji przewyższały ryzyko wiążące się z jej zastosowaniem, jeśli nie istnieją odpowiednie substancje lub technologie alternatywne.

Reasumując, nie wprowadza się substancji do obrotu jeśli jest ona wymieniona jest w załączniku XIV, chyba że zastosowania tej substancji w jej postaci własnej, jako składnika mieszaniny lub w wyrobie, zostały objęte zezwoleniem.

4. Informowanie w łańcuchu dostaw

Informacje na temat zagrożeń, ryzyka oraz jego kontroli, przekazywana jest w dół i w górę łańcucha dostaw. Informację w dół łańcucha dostaw przekazuje się w postaci karty charakterystyki oraz scenariusza narażenia.

Karta charakterystyki to podstawowy dokument, który zawiera istotne informacje na temat właściwości substancji lub mieszaniny. W poszczególnych sekcjach znaleźć można m.in. opis zagrożeń, instrukcję postępowania w przypadku udzielania pierwszej pomocy, sposób utylizacji i transportu, jak również informacje dotyczące procedur przeciwpożarowych. Format i zawartość karty charakterystyki określono w rozporządzeniu REACH.

1 stycznia 2021 r. pojawiło się nowe rozporządzenie w sprawie kart charakterystyki (zmiana zał. II do REACH), które zmieniło nieco format dokumentu. Wprowadziło również zapisy dotyczące postaci „nano” substancji oraz konieczność podawania informacji o specyficznych stężeniach granicznych, współczynnikach M i szacunkowej wartości toksyczności ostrej. Zmiana skupia się również na wpływie substancji lub mieszanin na funkcjonowanie układu hormonalnego i związanych z tym zagrożeń.

Scenariusz narażenia informuje w jaki sposób kontrolować narażenie pracownika, konsumenta i środowiska na substancje niebezpieczne, w trakcie gdy są stosowane. Scenariusze narażenia stanowią załącznik do karty charakterystyki przy przeprowadzeniu przez przedsiębiorstwo oceny bezpieczeństwa chemicznego zgodnie z rozporządzeniem REACH.

5. Ograniczenia

Rozporządzenie REACH wprowadza ograniczenia, zgodnie z którymi produkcja, wprowadzanie do obrotu lub stosowanie substancji niebezpiecznych może zostać zabronione, a także może podlegać określonym uwarunkowaniom. Substancje objęte przepisami załącznika XVII nie podlegają ograniczeniom o ile są stosowane do celów badań naukowych i rozwojowych lub kiedy zastosowano dla nich odstępstwa.

Innymi słowy substancja w jej postaci własnej, jako składnik mieszaniny lub w wyrobie, w stosunku do której zostało określone stosowne ograniczenie, nie może być produkowana, wprowadzana do obrotu lub stosowana, chyba że zostały spełnione warunki danego ograniczenia.